Jan Kochanowski i jego poezje
Jan Kochanowski to jeden z najwybitniejszych polskich poetów i największych twórców europejskich epoki renesansu. Urodził się w 1530 roku w Sycynie pod Zwoleniem. Studiował w Akademii Krakowskiej i na uniwersytecie w Padwie, w młodości podróżował po Europie. W 1559 roku powrócił do kraju i przyjął służbę dworzanina na dworach magnackich oraz na dworze królewskim. Kilkanaście lat później osiadł na stałe w dziedzicznym majątku w Czarnolesie, poświęcając się pracy pisarskiej. W tym okresie kontynuował pisanie pieśni i fraszek. Po śmierci ukochanej córki, Urszulki, opublikował cykl „Trenów” – arcydzieło literatury staropolskiej. Zmarł nagle w 1584 roku w czasie obrad sejmu w Lublinie. Został pochowany w krypcie zwoleńskiego kościoła.
Poezja Jana Kochanowskiego porusza różnorodne tematy – od poważnych i doniosłych po lżejsze i żartobliwe. Opisuje życie dworskie i ziemiańskie, pojawiają się w niej wątki patriotyczne, refleksje moralne, nawiązania antyczne i biblijne. W wierszach odnajdziemy humanistyczną religijność, zachwyt życiem, ale też głęboką zadumę nad przemijaniem i ludzkim losem. Poeta przyczynił się do rozwoju polskiego języka literackiego, a jego niezrównane dzieła do dziś pozostają żywe.
Narodowe Czytanie to coroczna akcja wspólnego czytania, do której przyłączyć się mogą wszystkie chętne osoby, placówki edukacyjne i kulturalne oraz instytucje publiczne i społeczne w kraju i za granicą.
Akcja została zainicjowana w 2012 roku – pierwszą wspólnie czytaną lekturą był „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza. Podczas następnych edycji przeczytano kolejno: dzieł Aleksandra Fredry (2013 r.), „Trylogię” Henryka Sienkiewicza (2014 r.), „Lalkę” Bolesława Prusa (2015 r.), „Quo Vadis” Henryka Sienkiewicza (2016 r.), „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego (2017 r.), „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego (2018 r.), zbiór 8 nowel autorstwa Elizy Orzeszkowej, Marii Konopnickiej, Bolesława Prusa, Brunona Schulza, Władysława Stanisława Reymonta, Stefana Żeromskiego, Henryka Sienkiewicza i Henryka Rzewuskiego (2019 r.), „Balladynę” Juliusza Słowackiego (2020 r.), „Moralność Pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej (2021 r.), „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza (2022r.), „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej (2023 r.) i „Kordian” Juliusza Słowackiego (2024 r.).
Głównym celem Narodowego Czytania jest promocja czytelnictwa, jako podstawowej formy kontaktu z kulturą, propagowanie dzieł polskiej literatury oraz wzmacnianie kulturowej i narodowej wspólnoty Polaków poprzez dobór kanonicznych utworów oraz ich prezentację w atrakcyjnej oprawie artystycznej.
Akcja, finansowana przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, odbywa się pod patronatem Pary Prezydenckiej. Jej współorganizatorem jest Narodowe Centrum Kultury.